Dankzij de opkomst van de digitale fotografie heeft de astrofotografie een hoge vlucht genomen! Ook in België hebben we astrofotografen van wereldfaam (denk maar aan een Karel Teuwen).
Gevoelige camera's, indrukwekkende software, geoptimaliseerde telescoopoptiek, nauwkeurige volgmonteringen in combinatie met "auto-guiding" en zelfs op afstand bediende telescopen: het zorgt voor de meest verbluffende resultaten.
MAAR: onderschat toch de techniciteit van deze fotografie niet, zeker bij langere brandpuntsafstanden (lees "grotere telescopen")!
Daarom raden we vaak aan om te starten met kortere brandpunten, en zo de basistechnieken onder de knie te krijgen: telelenzen, standaardlenzen, groothoek,... En dan zeker in combinatie met onze compacte volgsystemen.
Ons aanbod omvat enkele gespecialiseerde camera's, en vooral héél wat (tele)lenzen die hun sporen verdiend hebben in de astrofotografie - wel met de nadruk op Canon EF.
ZWO S50 SeeStar
"Astrofotografie voor dummies" of een frisse nieuwe wind in onze hobby?
Ieder zal er wel zijn eigen mening over hebben, maar het moge duidelijk zijn dat we de volgende jaren méér en meer van dergelijke toestellen zullen zien opduiken.
Op de website van Mira staat al een fraai overzichtsartikel over deze "EAA" (Electronically Assisted Astronomy"), maar dit is de nieuwste telg in de familie...
"Volautomatische astrofotografie-machines", zo zouden we het kunnen betitelen (maar geef toe, dat bekt toch niet :-)). Kijken door de telescoop is er niet meer bij: enkel fotografie (Maan, deepsky en zelfs zonnevlekken dankzij een bijgeleverde zonnefilter). Maar dat doe ie dan volledig op eigen houtje: vanuit de smartphone of tablet kiest u het onderwerp aan de hemel - en na wat calibratie en rondzoeken begint de SeeStar zelfstandig beelden te maken en op te tellen. U ziet ze in real-time verschijnen op het scherm, en kan dus -letterlijk- vanuit uw luie zetel de mooiste opnames van de hemel maken (wel op tijd en stond eens kijken of er geen regen op komst is!).
Het toestel bevat een 50mm ED-lens, en vooral een Sony
IMX462-sensor met een beeldgrootte van 1920x1080 pixels - dus netjes passend op het scherm van een moderne smartphone
Huurprijs: 50 euro/maand (waarborg: 200 euro).
ASI1600MC Pro gekoelde CMOS-camera (kleur)
Met moderne reflexcamera's kan men al héél fraaie astro-opnames maken, maar voor dé ultieme resulaten gaat er niets boven een gespecialiseerde (gekoelde) CCD- of CMOS-camera. Door de lagere temperatuur van de sensor zal de (elektronische) ruis héél sterk verminderd worden, en dat laat op zijn beurt weer véél langere belichtingstijden toe.
De ASI1600MC gebruikt een 16 megapixel-sensor, en kan theoretisch koelen tot 45°C onder omgevingstemperatuur!
Denk er wel aan dat dergelijke camera's niet zelfstandig kunnen werken: ze moeten aangestuurd worden vanuit een laptop (of -voor wie daar tegenop ziet- bvb. vanuit de ingenieuze AsiAir). Dat betekent dan ook dat u de nodige drivers en software dient te installeren...
U kan deze gespecialiseerde camera achter een telescoop monteren, maar ook -via een aparte tussenring- achter elke Canon ED-lens (die u natuurlijk ook bij ons kan huren :-)).
Huurprijs: 50 euro/maand (waarborg: 200 euro).
Copyright Mischa de Lint (met een gehuurde 75mm Pentax-lenzenkijker)
ASI224MC kleuren planetencamera
Maan- en planeetfotografie biedt weer een andere uitdaging: hier gaat het niet om lichtzwakke objecten (die dus een lange belichtingstijd vereisen) maar om relatief kleine hemellichamen. We willen dus zoveel mogelijk vergroten - maar stuiten daarbij op beperkingen door de turbulente aardatmosfeer ("slechte seeiing" in vaktermen).
Dus voor deze tak van de astrofotografie gaan we geen afzonderlijke foto's nemen (want die zijn toch stuk voor stuk uitgesmeerd door die turbulente lucht) maar filmpjes maken - die telkens uit honderden of zelfs duizenden afzonderlijke beelden bestaan. Hiervoor kan terug de eigen software van ASI gebruikt worden, maar ook het héél krachtige (en ook gratis) Firecapture.
Met gespecialiseerde software zoals de gratis Registax of AutoStakkert! gaan we daarvan de daarvan de slechtere exemplaren verwijderen en de overblijvende netjes over elkaar schuiven en uitmiddelen!
Deze ASI224MC van het bekende merk ZWO gebruikt de IMX224-sensor van Sony (1304x976 pixels). Opmerkelijk weinig ruis, fijne pixels (3,75 µm) en een snelle uitlezing (tot 150 fps bij USB3-verbinding) maakt het tot een ideaal instapmodel, dat ook nog geen té hoge eisen stelt aan de gebruikte laptop (of smartphone/tablet: via een USB-on-the-Go-kabel kan u de camera ook onder Android gebruiken!).
Huurprijs: 40 euro/maand (waarborg: 160 euro).
Player One Uranus-C kleuren planetencamera
Een recentere en iets krachtiger camera: de Uranus-C van het (nieuwe) merk Player One gebruikt de IMX585-sensor van Sony. Nog fijnere pixels (2,9 µm) maakt hem des te meer geschikt voor kortere telescopen, terwijl de grotere sensor (8,3 mp) maakt dat dan bvb. de Maan ook nog in zijn geheel kan gefilmd worden.
Bij die volle resolutie haalt ie nog steeds een respectabele 47 beelden per seconde binnen (als uw laptop het aankan natuurlijk), maar via binnen of "ROI" ("Region of Interest") kan dat héél sterk opgetrokken worden (zeker als u een planeet wil filmen heeft u maar een klein stukje van het beeld nodig).
Huurprijs: 50 euro/maand (waarborg: 200 euro).
135mm f/2.0 Samyang (voor Canon EF, ook full-frame)
Door veel ervaren astrofotografen beschouwd als hét ultieme compromis tussen prijs, scherpte, snelheid en beeldschaal!
De brandpuntsafstand van 135mm stelt nog niet té veel eisen aan de volgnauwkeurigheid, maar is voldoende om héél wat objecten groot in beeld te brengen (denk maar aan de Andromedanevel, Plejaden, Orionnevel, h&Chi Persei, maar ook héél wat zwakke nevels in en rond de Melkweg).
Het gaat natuurlijk om een puur manuele lens (geen autofocus dus, gebruiken we toch niet in astrofotografie), waar bovendien met behulp van 3D-printing een extra fijnregeling op geplaatst werd om het scherpstellen nog nauwkeuriger te maken. Dit is ook voorzien van een "zwaluwstaart" zodat de telelens rechtstreeks op een volgmontering kan geplaatst worden (en dus niet via de camera zelf, wat voor een beter evenwicht zorgt).
Totaal gewicht: 1.100 gram.
Huurprijs: 45 euro/maand (waarborg: 180 euro).
Canon EF 200mm f/2.8 L II USM (voor Canon EF, ook full-frame)
Misschien wel de beste (nog betaalbare) Canon-telelens voor astrofotografie! Ook deze 200mm is nog hanteerbaar (890 gram), voldoende lichtsterk, én haarscherp (zelf gebruik ik hem op f/3.2 of f/3.5).
Op héél heldere objecten kan de autofocus nog gebruikt worden, maar doorgaans zal men in de astrofotografie toch manueel scherpstellen verkiezen. Daarvoor werd deze uitgerust met een micrometerschroef om dit nog véél fijner te kunnen.
Huurprijs: 45 euro/maand (waarborg: 180 euro).
Sigma 300mm f/2.8 EX APO HSM DG (voor Canon EF, ook full-frame)
Wil u toch iets meer brandpunt, ga dan zeker voor deze Sigma-lens! Ook hier weer een héél snelle f/2.8-lens, en dat zie je aan het gewicht (2.600 gram reeds!) - maar het geheel blijft nog steeds véél hanteerbaarder als de meeste telescopen.
Ook hier weer geldt: op heldere objecten kan men in theorie de autofocus gebruiken, maar manueel scherpstellen is toch aangewezen. Vandaar dat ook deze voorzien werd van een externe micrometer-fijnregeling '(lang leve de 3D-printer!).
Huurprijs: 45 euro/maand (waarborg: 180 euro).
Samyang 85mm f/1.4 (voor Canon EF, ook full-frame)
In de "gewone" fotografie staat een 85mm bekend als de ideale portretlens, maar ook in de astrofotografie is die een handige brandpuntsafstand. Grotere nevels in de Melkweg, kleinere sterrenbeelden, maar vooral leuke samenstanden en combinaties van meerdere objecten: daarvoor is deze manuele Samyang ideaal.
En met een gewicht van 510 gram is het een lichtgewicht vergeleken met bovengaande telelenzen, waardoor hij ook ideaal te combineren is met héél compacte volgsystemen (zoals de Vixen Polarie).
Huurprijs: 35 euro/maand (waarborg: 140 euro).
Canon EF 35mm f/2.0 (voor Canon EF, ook full-frame)
Dé ideale lichtgewicht-lens voor wie volledige sterrenbeelden wil fotograferen, of middelgrote stukken Melkweg. Héél compact en licht, dus ook ideaal voor wie met het vliegtuig naar een donkere vakantiebestemming trekt.
Combineer dat dan zeker met één van onze compacte volgsystemen (zoals de Vixen Polarie).
Huurprijs: 35 euro/maand (waarborg: 140 euro).
Irix 15mm f/2.4 Firefly of Samyang XP 14mm f/2.4 (beide voor Canon EF, ook full-frame)
Als u echt héél grote stukken hemel wil fotograferen! Ideaal voor nachtelijke timelapse-filmpjes, zeker in de zomermaanden wanneer de fraaiste stukken melkweg te zien zijn...
Huurprijs: 35 euro/maand (waarborg: 140 euro).